Fugowanie płytek krok po kroku
Spoiny pełnią nie tylko funkcję estetyczną, ale także praktyczną. Odpowiednio dobrana fuga zwiększa przyczepność płytek i zabezpiecza podłoże przed wilgocią, grzybami i pleśnią. Sam proces fugowania płytek nie jest skomplikowany, jednak wymaga zachowania sporej precyzji i metodycznego działania. Co należy wiedzieć przed przystąpieniem do fugowania?
W tym artykule:
1. Spoinowanie płytek - jaka fuga sprawdzi się najlepiej?
2. Jaka szerokość fugi jest odpowiednia?
3. Fugowanie płytek – poszczególne etapy prac.
Spoinowanie płytek - jaka fuga sprawdzi się najlepiej?
Spoiny dzieli się ze względu na ich skład chemicznych. Dwie podstawowe grypy to spoiwa cementowe i produkowane na bazie żywicy. Stosunkowo nowe na rynku budowlanym są fugi elastyczne oraz silikonowe i akrylowe. To właśnie skład fugi sprawia, że ma ona określone właściwości, a wybór rodzaju zaprawy powinien być uzależniony od rodzaju płytek oraz podłoża.
Fugi cementowe
Najczęściej do fugowania używane jest spoiwo cementowe. Ma ono postać suchej mieszanki, na którą składają się: cement, drobno granulowane kruszywo, barwniki i substancje dodatkowe. Wypełnianie szczelin między kafelkami fugą cementową jest bardzo proste, równie łatwo jest doczyścić posadzkę po skończonej pracy. Aby uzyskać masę służącą do spoinowania, mieszankę tę trzeba rozrobić z wodą w proporcjach zalecanych przez producenta.
Spoiwo cementowe cechuje się dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Na jego korzyść przemawia również niska cena oraz szeroka paleta dostępnych kolorów.
Fugi cementowe elastyczne
Ten rodzaj fugi jest udoskonaloną wersją zwykłej fugi cementowej. W porównaniu z nią ma większą trwałość oraz odporność na ścieranie, powstawanie plam, działanie pleśni oraz grzybów, a dzięki zmniejszonej absorpcji wodnej lepiej znosi wilgoć. W takie spoiny warto zainwestować, kładąc płytki podłogowe w miejscach intensywnie użytkowanych lub o utrudnionej wentylacji, na przykład w pomieszczeniu gospodarczym, korytarzu lub garażu. Elastyczne fugi do płytek są również dobrym wyborem do mieszkań ogrzewanych podłogowo.
Fugi epoksydowe
Spoiny te składają się z dwóch składników – masy epoksydowej i utwardzacza. Ich największą zaletą jest odporność na wahania temperatury, wodę i mróz, dlatego nadają się do położenia zarówno na zewnątrz, jak i w łazience (również w kabinie prysznicowej i wokół wanny). Co więcej, fugi epoksydowe są wyjątkowo odporne, nie przepuszczają pary, nie ciemnieją i nie ulegają odbarwieniu pod wpływem kontaktu z substancjami chemicznymi, dzięki czemu świetnie sprawdzają się nie tylko w domach prywatnych, ale także obiektach przemysłowych.
Warto jednak wiedzieć, że masa epoksydowa kosztuje zdecydowanie więcej i układa się ją nieco trudniej niż masę cementową, która jest od niej bardziej miękka i elastyczna. Ponadto, w przypadku fugowania delikatnych płytek ceramicznych czyszczenie spoin należy wykonać natychmiast po ich nałożeniu, ponieważ w przeciwnym razie bardzo trudno będzie pozbyć się z kafelków nadmiaru fugi epoksydowej.
Fugi akrylowe i silikonowe
Silikony i akryle to fugi elastyczne gotowe do bezpośredniego użycia, bez konieczności ich wcześniejszego rozrabiania z wodą. Tego rodzaju spoiny znajdują zastosowanie w miejscach, w których istnieje duże ryzyko powstawania naprężeń powodujących pękanie fug, na przykład w narożnikach oraz punktach styku podłogi ze ścianą. Można je zastosować, fugując płytki zewnętrzne, jednak wyłącznie na ścianie czy elewacji. Na podłogę tarasową raczej się nie nadają, ponieważ źle znoszą długotrwały kontakt z wodą.
Jaka szerokość fugi jest odpowiednia?
Spoiny mogą być dopasowane do koloru płytek i wyglądać bardzo dyskretnie lub przeciwnie – kontrastować z posadzką, eksponując ją i nadając pomieszczeniu niepowtarzalny charakter. Umiejętne fugowanie płytek pozwoli również na skutecznie zamaskowanie nierównych krawędzi.
O ile kładąc płytki wewnętrzne, nie trzeba przywiązywać zbyt dużej wagi do zachowania odpowiedniej odległości między nimi (zwykle im większa płytka, tym szersza fuga), o tyle w miejscach narażonych na duże wahania temperatury spoiny powinny mieć co najmniej 5 mm (balkon i taras, wnętrza ogrzewane podłogowo, elewacja budynku, obudowa kominka). Dlaczego? Płytki ceramiczne, które nagrzewają się i stygną zmieniają swoją objętość, co może prowadzić do ich odkształcania się, odspajania i pękania.
Mając informacje na temat szerokości szczelin oraz wielkości płytek, możesz w przybliżeniu oszacować, jakiej ilości zaprawy będziesz potrzebować, aby wykonać fugowanie płytek ściennych i podłogowych od razu w całym pomieszczeniu. Pomocny będzie poniższy wzór:
(A + B) x C x D x g / (A x B) = ... kg / m2, gdzie:
A to długość płytki w mm, B to szerokość płytki w mm, C to grubość płytki w mm, D to szerokość spoiny w mm, natomiast g to gęstość spoiny (1,6 dla fug epoksydowych) i (1,5 dla fug cementowych). Czasem istnieje także możliwość skorzystania z gotowego kalkulatora dostępnego na stronie producenta fugi. Zwróć uwagę, żeby kupowana zaprawa nie pochodziła z różnych partii, ponieważ po jej nałożeniu kolor fugi mógłby być nieco inny.
Fugowanie płytek – poszczególne etapy prac.
Przygotowanie okładziny
Do fugowania płytek możesz przystąpić minimum dobę po ich położeniu. W pierwszej kolejności usuń krzyżyki dystansowe i resztki zaprawy klejowej – zarówno z powierzchni płytek, jak i przestrzeni między nimi. Tak przygotowaną podłogę umyj gąbką zamoczoną w czystej wodzie, po czym wytrzyj suchą szmatką.
W przypadku płytek porowatych, takich jak gres, warto wykonać w mało widocznym miejscu tak zwane fugowanie próbne. Dzięki temu nauczysz się wypełniać szczeliny fugą i przekonasz się w praktyce, ile masz czasu zanim dojdzie do wstępnego zawiązania zaprawy fugowej. Jest to o tyle istotne, że niewłaściwie przeprowadzone fugowanie płytek gresowych może nawet doprowadzić do ich zniszczenia.
Co istotne, ściany fuguj po kolei i na bieżąco usuwaj z ich powierzchni nadmiar zaprawy, ponieważ po jej zaschnięciu doczyszczenie płytek może być bardzo trudne. Jeśli planujesz fugować płytki podłogowe zajmujące duży metraż, podłogę podziel na mniejsze strefy.
Kładzenie fugi
Rozrób masę w wodą zgodnie z zaleceniami producenta i przejdź do rozprowadzania zaprawy na ścianach. Przestrzenie dzielące płytki ścienne wypełniaj za pomocą pacy gumowej, dociskając ją tak mocno, aby szczeliny były w całości i równomiernie wypełnione. Szczególnie ostrożnie obchodź się z glazurą, która jest delikatniejsza niż terakota czy gres.
Odczekaj chwilę i kiedy fuga zacznie robić się matowa, sięgnij po miękką gąbkę i przemyj kafelki wodą, usuwając z nich nadmiar spoiny (staraj się nie rozetrzeć fugi). To również odpowiedni moment na wyprofilowanie zaprawy, czyli nadanie fugom lekko wgłębionego kształtu. Możesz to zrobić specjalną gumową nakładką lub po prostu palcem. Wszystkie czynności powtórz na kolejnej ścianie i tak aż do położenia całej glazury.
Fugowanie płytek podłogowych przeprowadza się w taki sam sposób, pamiętając o tym, że w miejscach stylu podłogi ze ścianą należy użyć silikonu (zwykła fuga może być zbyt mało elastyczna).