Impregnat do płytek: jaki produkt wybrać? Jak je impregnować?
Po ułożeniu wykładziny z płytek, pojawia się pytanie o prawidłową pielęgnację oraz konserwację, tak aby zapewnić jej długotrwałą egzystencję i cieszyć się nią przez wiele lat. Z tematem tym, nierozerwalnie związane jest zagadnienie impregnacji płytek, która nie tylko wpływa pozytywnie na przedłużenie "życia" glazury, ale też niesie ze sobą szereg innych, pozytywnych dla niej zjawisk. Czy więc impregnować płytki?
W tym artykule:
1. Impregnacja kafli? Czy wyłącznie na wyraźne zalecenie producenta?
2. Przemyślany wybór płytek zamiast impregnacji
3. Przygotowanie i eksploatacja
7. Impregnowanie – na czym polega i jak je przeprowadzić?
8. Impregnowanie płytek z gresu – czy ma sens?
Impregnacja kafli? Czy wyłącznie na wyraźne zalecenie producenta?
Płytki ceramiczne, używane do tworzenia wykładzin, dzielimy na cementowe i klinkierowe, które z kolei mogą być albo szkliwione, a więc pokryte specjalną warstwą ochronną w postaci szkliwa, co powoduje, iż są one nienasiąkliwe oraz nieporowate lub też pozbawione tego elementu i jako takie charakteryzujące się wysokim stopniem nasiąkliwości. Z tego powodu, płytki te powinny być zabezpieczone przy użyciu specjalnych preparatów impregnujących, które zmniejszają ich chłonność, a czasami wprowadzają zmiany w wyglądzie zewnętrznym. Jednakże i od tej zasady istnieją wyjątki, albowiem jeśli chodzi o ceramiczne płytki ścienne, nie ma potrzeby ich impregnować, albowiem, jako że są one położone wewnątrz domu, nie zagrażają im w takim stopniu zabrudzenia, jak płytkom podłogowym, nie są one również, aż tak narażone na ewentualne zarysowania. To samo dotyczy płytek ceramicznych szkliwionych, których warstwa ochronna jest w zupełności wystarczająca, a poza tym, na tyle nieprzenikliwa, że w zasadzie nie jest możliwe, aby impregnat przedostał się w głąb ich struktury. Zastosowanie takiego środka, w ich przypadku, może zaowocować wytworzeniem się brzydkich, tłustych plam, jeżeli w odpowiednim czasie nie oczyści się bardzo dokładnie powierzchni płytek. Impregnat taki może także wdawać się w reakcje z ciałami obcymi na ich wierzchniej warstwie, co przyczynić się może do powstania trudnych do usunięcia zabrudzeń. Jednak, pomimo to, wielu producentów oferuje środki impregnujące dedykowane właśnie glazurze szkliwionej.
Znaczna część fachowców, w ogóle odradza stosowanie jakichkolwiek impregnatów do płytek ceramicznych, ponieważ ich nałożenie na zewnętrzną okładzinę ceramiczną, przyczynia się do zmiany jej parametrów technicznych, wpływając niekorzystnie na wygląd, cechy użytkowe oraz zwiększając podatność na zabrudzenia.
Istnieją jednak także argumenty, które wykorzystywane są z kolei przez zwolenników operacji, jaką jest impregnacja płytek. Zastosowanie bowiem takich preparatów oznacza nie tylko przeprowadzenie procesu impregnacji, ale także pełne zabezpieczenie porowatych powierzchni przed wodą, a więc czynnikiem, który jest nośnikiem większości zanieczyszczeń, w efekcie więc impregnacja takiej powierzchni zdecydowanie ułatwia utrzymywanie jej w czystości. Impregnaty przeznaczone do płytek ceglanych czy klinkierowych, powodują uszczelnienie spoin pomiędzy nimi, co w efekcie przynosi dodatkowe zabezpieczenie przed dostaniem się wody do warstwy poniżej płytek. Dodatkowo znaczna część impregnatów jednocześnie zabezpiecza przed pojawieniem się wykwitów pleśni lub pojawieniem się glonów. Zastosowanie środka impregnującego powoduje także powstanie efektu paro przepuszczalności, dzięki któremu znajdująca się wewnątrz ściany para wodna przenika do wnętrza budynku, zapobiegając w efekcie odkładaniu się w jej strukturze nadmiaru wody.
Z reguły impregnacji potrzebują wszelkie płytki znajdujące się na elewacji zewnętrznej, jako że są one tam narażone na silne oddziaływanie wilgoci i innych niebezpiecznych czynników. Impregnuje się także często, ze względu na specyficzne środowisko, w jakim pozostają, glazurę położoną w kuchni oraz łazience.
Z powodu panujących skrajnie rozbieżnych opinii na temat stosowania bądź nie środków służących do wykonywania takiej czynności jak impregnacja płytek, najbardziej bezpiecznym rozwiązaniem, będzie zdanie się na zalecenia producenta płytek w tym przedmiocie, tym bardziej, że nie zastosowanie się do jego rekomendacji, skutkować może ograniczeniem lub nawet całkowitym wyłączeniem odpowiedzialności gwarancyjnej.
Przemyślany wybór płytek zamiast impregnacji
Z uwagi na wyżej opisane zależności, należy bardzo staranne rozważyć zakup danego modelu płytek, z dokładnym przeanalizowaniem wszelkich ich parametrów technicznych i użytkowych oraz powstrzymywać się od zupełnie niepotrzebnego udoskonalania "na siłę" nabytego produktu. Podejmując decyzję o wydatkowaniu pieniędzy na wymarzoną glazurę, musimy mieć pewność, iż jest to "ta jedyna", która spełnia wszystkie nasze oczekiwania i przez wiele lat cieszyć będzie nasze oko i zmysł estetycznego smaku.
Przygotowanie i eksploatacja
Taki czynnik, jak żywotność okładziny ceramicznej, uzależniona jest od właściwego sposobu jej ułożenia oraz odpowiedniego użytkowania i pielęgnacji. Chcąc się więc cieszyć długotrwałą eksploatacją płytek, poza zakupem optymalnego ich modelu, należy też zadbać o takie kategorie, jak właściwe przygotowanie podłoża, zastosowanie odpowiedniej zaprawy do gruntowania, klejenia oraz fugowania, jak i w sposób prawidłowy oraz estetyczny ułożyć poszczególne elementy wykładziny. Równie ważne będzie też zadbanie o pieczołowitą pielęgnację oraz konserwację glazury.
Rodzaje impregnatów
Impregnaty, jakie muszą zostać użyte na płytkach ceramicznych, są preparatami, których główny skład chemiczny stanowi rozpuszczalnik oraz substancje lotne, co powoduje, iż są one bardzo łatwo wchłaniane przez płytkę do struktury wewnętrznej, tworząc specyficzną, nienasiąkliwą warstwę ochronną.
Stosuje się je w szczególności do płytek narażonych na silne oddziaływania o charakterze mechanicznym i ściernym, a także w celu zabezpieczenia fug, które, w przeważającej części nie są odporne na działanie wilgoci.
Wśród środków impregnujących wyróżnić można następujące ich rodzaje:
- impregnaty do płytek klinkierowych i ceramicznych – choć płytki takie, ze względu na posiadane właściwości, nie wymagają impregnowania, to jednak stosuje się do nich tego rodzaju preparaty, w celu zachowania posiadanych przez nie parametrów o charakterze izolacyjnym oraz estetycznym. Pamiętać też trzeba, iż ponieważ struktura cegieł klinkierowych odznacza się stosunkowo niewielką porowatością i nasiąkliwością, to zastosowanie impregnatu jest szczególnie uzasadnione, albowiem przeciwdziała to powstawaniu nieestetycznych wykwitów i pęknięć. Z drugiej strony zastosowanie impregnatu może doprowadzić do zmniejszenia właściwości termoizolacyjnych ściany, stanowiącej podłoże dla montażu płytek i powstawaniu w jej strukturze mikroorganizmów. Z tego właśnie powodu, w składzie tego rodzaju impregnatów znajdują się substancje hamujące rozwój mikroorganizmów i chroniące przed przenikaniem wilgoci i brudu, a mogące uszkodzić płytkę,
- impregnaty do ochrony powłok cementowych, w których oprócz substancji uodparniających na działanie wody, znajdują się także elementy o właściwościach oleofobowych, co powoduje, iż zabezpieczają one ich strukturę przed powstawaniem plam oleju oraz innych zabrudzeń.
Właściwości impregnatów
Do najważniejszych właściwości substancji impregnujących należą:
- czas schnięcia, który zależny jest procentowej stosunku ilości składników lotnych w preparacie, przy czym im jest ich więcej, tym czas schnięcia będzie krótszy. Może się on rozciągać w granicach od 6 do 24 godzin, zaś czas konieczny do uzyskania trwałej powłoki jest bardzo często nawet dwukrotnie dłuższy.
- zdolność do koloryzacji, którą posiadają niektóre z impregnatów, zawierających specjalne barwniki, powodujące zmianę pigmentacji elementu, na którym zostały położone,
- zdolność do czyszczenia, którą zapewniają dodatkowe substancje w ich składzie, ułatwiające dokonywanie oczyszczenia powierzchni zewnętrznej płytki,
- wbudowanie filtrów UV, które zabezpieczają wierzchnią warstwę glazury przed działaniem promieniowania ultrafioletowego, co powoduje, że jej struktura nie ulega uszkodzeniu oraz żółknięciu. Stosowanie tych preparatów jest szczególnie zasadne wszędzie tam, gdzie zachodzi ryzyko oddziaływania intensywnych promieni słonecznych,
- uniwersalność, powodująca, iż stosować je można zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz budynku.
Parametry impregnatów
Przy zakupie środków impregnujących zwrócić trzeba także uwagę na ich istotne parametry, a więc :
- skład chemiczny, na który z reguły składają się dwa elementy, to jest baza i rozpuszczalnik. Rolą tego pierwszego jest wniknięcie bezpośrednio w strukturę płytki, po czym utworzenie w jej wnętrzu odpowiedniej powłoki ochronnej, drugi zaś odpowiada za zabezpieczenie porów płytki przed przenikaniem wilgoci, brudu oraz innych szkodliwych czynników.
- konsystencja, która w przypadku większości impregnatów jest ciekła, co bardzo ułatwia ich stosownie bezpośrednio na powierzchnie charakteryzujące się znaczną porowatością,
- gęstość, która określa masę substancji w określonej jednostce objętości — im parametr ten jest mniejszy, tym impregnat łatwiej jest wchłaniany do wewnętrznej struktury płytki. Najbardziej pożądana jest w tym zakresie wartość od 0,75 do 0,85 g/cm3,
- wydajność, wpływająca bezpośrednio na zużycie, które powinno oscylować w granicach od 30 – 40 ml preparatu na metr kwadratowy zabezpieczanej powierzchni.
Impregnowanie – na czym polega i jak je przeprowadzić?
Proces impregnowania płytki, polegający na naniesieniu na ich zewnętrzną powierzchnię oraz łączącą je fugę odpowiedniego środka chemicznego, jest bardzo prosty i jako nie wymagający żadnych szczególnych umiejętności ani też specjalistycznej wiedzy, może zostać wykonany nawet przez zupełnego laika.
Przygotowanie powierzchni
Przed nałożeniem impregnatu, konieczne jest właściwe przygotowanie powierzchni wykładziny, która ma zostać poddana zabezpieczeniu. Wymaga to zastosowania specjalnych środków, tzw. zmywaczy, których zadanie polega na doprowadzeniu do usunięcia już poprzednio naniesionych na płytki warstw ochronnych, które często dokonywane jest przez samego producenta.
Dobór i nakładanie impregnatu
Następnym krokiem jest dokonanie odpowiedniego doboru impregnatu, co zależy od rodzaju płytek, w stosunku do których ma być zastosowany – informacja o tym powinna znaleźć się na opakowaniu zawierającym preparat.
Nakładanie impregnatu na dużej powierzchni poziomej, polega na wylaniu preparatu na zewnętrzną stronę płytek, a następnie na jego dokładnym rozprowadzeniu przy użyciu wałka o krótkim włosiu, zgarniaka, bądź klasycznego pędzla, tak aby pokrył on jednolitą warstwą zabezpieczającą całą ich powierzchnię. Z kolei powierzchnie pionowe impregnuje się poprzez zanurzanie wałka lub pędzla w impregnacie, po czym następuje jego odpowiednie, jednostajne rozprowadzenie po całej powierzchni.
Nadmiar preparatu powinien być niezwłocznie usuwany z płytek, do czego można użyć np. miękkiej szmatki. Pamiętać trzeba, iż środek impregnujący po jego nałożeniu nie powinien naciekać, nie powinny też pojawiać się zachlapania, jeżeli zaś do tego dojdzie, należy je natychmiast usunąć z glazury. Nakładanie impregnatu na element o niewielkiej powierzchni, taki jak np. fuga, wymaga zastosowania odpowiedniego narzędzia, którym może być niewielki pędzel, służący do jego skutecznego rozprowadzenia.
Wysychanie impregnatu
Czas schnięcia preparatu impregnującego zależy od jego rodzaju oraz producenta. Najczęściej trwa to 6 godzin, jednakże w przypadku preparatów służących do specyficznych zastosowań czas ten może być wydłużony nawet do 24 godzin.
W tym zakresie znaczenie ma także sposób, w jaki środek impregnujący został naniesiony, albowiem im grubsza jest jego warstwa, tym dłuższy jest czas schnięcia. Pamiętać należy, iż, pomimo że impregnat wysechł, to jednak powstanie prawdziwie wytrzymałej warstwy ochronnej następuje dopiero po kilku lub nawet kilkunastu kolejnych godzinach. Jeśli zaś zachodzi konieczność nałożenia kilku warstw preparatu, jest to dopuszczalne dopiero po pełnym wyschnięciu poprzednio nałożonej powłoki.
Impregnowanie płytek z gresu – czy ma sens?
Na pytanie to należy odpowiedzieć jak najbardziej twierdząco. Gres jest materiałem, do wytworzenia którego używa się tzw. kamionki szlachetnej. Stanowi on mieszaninę gliny, kaolinu, piasku kwarcowego, skalenia i szamotu, która poddawana jest procesowi prasowania o nacisku do 800 kg/cm², a następnie wypalana w bardzo wysokich temperaturach do nawet 1200–1300°C. W efekcie jest on jednym z najtwardszych i najtrwalszych materiałów wykończeniowych. Zgodnie ze skalą Mosha, która używana jest do określania stopnia twardości, gres ma 9 punktów na 10 możliwych do uzyskania, ustępując pod tym względem jedynie diamentowi.
Zasadniczą cechą tego materiału jest wprost niezwykle wysoki poziom odporności na ścieranie, wilgoć oraz ciecze, niskie temperatury oraz duży nacisk. Sama powierzchnia płytek gresowych może być szkliwiona, nieszkliwiona lub polerowana. Warstwa szkliwa chroni dodatkowo przed trwałym zaplamieniem oraz wzmacnia naturalnie wysoką odporność gresu na ścieranie, powoduje jednak, że w razie uszkodzenia płytki wskutek uderzenia, nastąpi jej odpryśnięcie, zaś powstały ubytek bądź rysa będą mocno rzucały się w oczy. Z kolei gres polerowany, stanowi odmianę gresu nieszkliwionego, którego powierzchnia została poddana procesowi intensywnego polerowania, wskutek czego, ze względu na naruszenie struktury wewnętrznej materiału, stała się ona porowata, śliska, a także bardziej przepuszczalna oraz podatna na zadrapania. Otwarte podczas polerowania pory bardziej chłoną nie tylko codziennie zabrudzenia, ale również wszelkie substancje, jakie znajdą się na powierzchni gresu. Jeśli nie zostaną one natychmiast skutecznie usunięte, mogą wniknąć w wewnętrzną strukturę na stałe. Inną wadą gresu polerowanego jest stosunkowo niska odporność na uszkodzenia mechaniczne, w szczególności różnego rodzaju zadrapania i zarysowania.
Wszystkie te mankamenty, jakimi cechują się polerowane płytki gresowe, mogą zostać wyeliminowane właśnie przez zastosowanie wobec niego procesu impregnowania, wskutek którego wnikający głęboko w powierzchnię ceramiki impregnat, tworzy warstwę ochronną, uodporniającą na działanie czynników zewnętrznych.
Nie należy natomiast, co do zasady, pokrywać środkiem impregnującym innych rodzajów gresu. Płytki gresowe niepolerowane charakteryzują się naturalnym poziomem twardości oraz nasiąkliwości, odpowiadającą takiemu materiałowi, jak granit, a więc w praktyce żadnym, natomiast gres, który został pokryty warstwą szkliwa, jest z tego powodu dodatkowo pod tym względem chroniony. Poza tym, tego ostatniego, nie należy impregnować z tych samych powodów, dla których poddawana jest w wątpliwość stosowanie tej metody w odniesieniu do standardowej ceramiki szkliwionej.
ZAINSPIRUJ SIĘ !!!
Płytki imitujące beton do nowoczesnych minimalistycznych wnętrz
Impregnowanie gresu - jak to zrobić? Instrukcja krok po kroku
Kolejność układania płytek. Co najpierw ściany czy podłoga?