Dylatacja - panele. Co powinieneś o niej wiedzieć?
Wiele osób decyduje się na samodzielne położenie paneli podłogowych. Wymaga to jednak stosowania się do wielu zasad, a wykonanie dylatacji jest jedną z nich. Stanowi ona ważny etap wykończenia podłogi z użyciem paneli podłogowych, ale także desek i płytek ceramicznych. Ich długość i szerokość może zmieniać się pod wpływem wilgoci i temperatury. Dylatacja zapewnia prawidłowe funkcjonowanie elementu wykończeniowego i stosuje się ją w pomieszczeniach wewnątrz i na zewnątrz budynków. Szerokość dylatacji jest uzależniona od rodzaju użytych materiałów oraz ich rozszerzalności cieplnej. Uwzględnienie tych dwóch parametrów zapewni nam stabilność konstrukcji i bezpieczeństwo osób korzystających z pomieszczenia, w którym wykonaliśmy podłogę. Dylatację bez problemu zasłonią listwy przypodłogowe, dzięki którym będzie ona całkowicie niewidoczna.
Jakie ma znaczenie dylatacja w przypadku paneli podłogowych i desek?
Podczas montażu paneli podłogowych należy zachować wolną przestrzeń o szerokości od 5 do 10 mm. Pozostawia się ją pomiędzy elementami konstrukcyjnymi (ściany, progi) a panelami. Brak dylatacji może spowodować odkształcenia, przesunięcia lub wybrzuszenia, które powstają, jeśli podłoga nie może swobodnie pracować. Dylatacje są na tyle małe, że bez problemu zasłonią je listwy panelowe i akcesoria wykończeniowe. Nie inaczej ma się sprawa z pomieszczeniami wykończonymi drewnem. Kładąc deski podłogowe, trzeba mieć na uwadze, że maksymalna powierzchnia, jaką można ułożyć z desek bez pozostawienia szczeliny dylatacyjnej, wynosi 20 × 8 m. Podczas montażu paneli na podłodze o wymiarach na przykład 15 × 20 m, należy wykonać jedną dylatację o szerokości 10 mm (w środku pomieszczenia). Dla wielkości i umiejscowienia dylatacji gatunek drewna w przypadku desek i listew nie ma znaczenia.
Jak wykonać szczelinę dylatacyjną podczas układania paneli?
W naszych mieszkaniach rzadko mamy do czynienia z dużymi wahaniami temperatur i wilgoci, dlatego 10 mm szczeliny dylatacyjnej w zupełności wystarczy. Można ją też łatwo skorygować przy pomocy małych klinów. Panele i deski układa się w pomieszczeniu, w którym panuje wilgotność na poziomie nie większym niż 60%, a temperatura powietrza przekracza 120 C (Uwaga! Producent danego materiału może wskazywać inne wartości). Drewno (patrz panele podłogowe fornirowane czy też deska barlinecka) ma podobne właściwości, jak inne panele podłogowe, dlatego takie same zasady obowiązują w odniesieniu do podłogi drewnianej i listew. Zachowanie odpowiedniej wilgotności będzie tu miało jednak szczególne znaczenie, ponieważ może znacząco wpłynąć na zmiany grubości i szerokości drewnianych elementów podłogi.
Panele winylowe a tworzenie szczelin dylatacyjnych
Panele winylowe LVT ze względu na swoje właściwości wymagają mniejszej szczeliny dylatacyjnej niż panele laminowane. Podczas montażu paneli pomiędzy podłogą a ścianą, futryną czy rurami grzewczymi pozostawiamy przerwę o grubości 2 mm na całej długości wzdłuż ścian. Panele winylowe nieznacznie zmieniają swoje wymiary pod wpływem wahań temperatury i wilgotności. Wykończenie podłoża z użyciem paneli winylowych wymaga zasłonięcia dylatacji listwami podłogowymi przy ścianach.
Szczeliny dylatacyjne - jak się to robi w przypadku montażu ceramiki?
Wykończenie ceramiczne ścian i podłóg również wymaga pozostawienia odpowiedniej przerwy na stykach płaszczyzn. Bierzemy przy tym pod uwagę właściwości materiału i pracę powierzchni pionowych w nowo wybudowanym budynku. Dylatacje utworzymy podczas układania płytek, a także (wcześniej) podczas wykonywania wylewki. Będziemy mieli przy tym do czynienia z trzema rodzajami dylatacji:
- kontrolna, którą wykonuje się w pomieszczeniach po przeschnięciu podłoża, w okolicach drzwi i uskoków, tworząc wycięcie (o ile mowa o pomieszczeniu o powierzchni przekraczającej 20 m2);
- brzegowa (obwodowa), która dotyczy posadzki i styków wszystkich ścian. Wykonuje się ją, zanim położy się podkład i przydadzą nam się do tego taśmy izolacyjne i uszczelniające z poliuretanu;
- przyłączeniowa, na stykach płytek i innych materiałów o odmiennym współczynniku rozszerzalności cieplnej. Warto dodać, że obecnie coraz częściej łączymy w aranżacji łazienki materiały takie jak: płytka ceramiczna, szkło, tworzywo sztuczne i aluminium.
Na podłożu ceramicznym wykorzystuje się do wypełnienia dylatacji elastyczne preparaty, takie jak silikon. W celu zabezpieczenia krawędzi kafelków przed wyszczerbieniem zabezpiecza się brzegi mosiężnymi profilami. Alternatywą może być odpowiednie zagruntowanie przed wypełnieniem dylatacji.
Panele podłogowe i najczęściej popełniane błędy podczas montażu
Jednym z najczęściej popełnianych błędów, jeśli chodzi o panele podłogowe, jest brak cierpliwości. Trzeba więc pamiętać: jeśli kładziemy samodzielnie podłogę na wylewce betonowej, musimy zaakceptować fakt, że wymaga ona całkowitego wyschnięcia. Montaż paneli powinien się też odbywać w odpowiednich warunkach i zgodnie z kilkoma zasadami.
- Dobrze wysuszone podłoże. Wilgotność posadzki powinna wynosić maksymalnie 2-3%, a więc trzeba będzie odczekać około miesiąca od jej wykonania, zanim zaczniemy wykończenie podłogi danego wnętrza;
- Odpowiednie zatrzaśnięcie zatrzasków paneli. W razie złych ustawień możemy się spodziewać niestabilności podłogi i niedociągnięć estetycznych;
- Zastosowanie prawidłowej izolacji, którą będzie tu stanowić folia paroizolacyjna pod panele. Jeśli jej nie zastosujemy, wilgoć z betonu może dostać się do paneli, prowadząc do ich zniszczenia. Aby folia była skuteczna, musimy ułożyć jej pasy w taki sposób, by na siebie zachodziły;
- Odpowiedni kierunek ułożenia paneli. Podkłady pod panele muszą być ułożone prostopadle, a panele równolegle do padania promieni słonecznych.
Panele podłogowe. O czym jeszcze warto pamiętać, przystępując do ich układania?
Panele podłogowe laminowane i panele winylowe należy poddać aklimatyzacji, która będzie poprzedzać montaż. Materiał pozostawiamy na minimum 24 godziny (po przywiezieniu ze sklepu) w odpowiednio przygotowanym miejscu. Pomieszczenie, w którym będziemy przechowywać panele, musi spełniać określone warunki: powinna w nim panować temperatura pokojowa i mała wilgotność. Dzięki temu ułożona przez nas podłoga będzie mniej narażona na wypaczenia. Przed montażem paneli w domu lub w mieszkaniu dokładnie sprawdzamy stan i wygląd podłoża. Posadzka powinna być czysta. Usuwamy z niej wszelkie resztki farby, kurz i tłuszcz. Zanim zaczniemy układać wybrane panele na ogrzewaniu podłogowym, należy się upewnić, że są one przeznaczone do takiej technologii. Montaż paneli można również połączyć z wyłożeniem specjalnych mat do wyciszania pomieszczeń. Na koniec dodajmy jeszcze, że jeśli układamy panele na podłogi, trzeba liczyć się z tym, że brak dylatacji może poskutkować nie tylko problemami z użytkowaniem podłogi, ale także nieuznaniem gwarancji przez producenta.