Dęby
Dęby kojarzą się z długowiecznością, witalnością i majestatem. Sadzono je przy pałacach i ogrodach jako pokaz siły — dęby bowiem z czasem zyskują swoje ogromne rozmiary (dorastają nawet do 50 m!) i są dominującym elementem każdego krajobrazu. Z tego powodu rzadziej sadzi się je w ogrodach, a zwłaszcza tych o niewielkiej powierzchni. Na szczęście ogrodnicy docenili piękno dębów i wyhodowali odmiany, które polecane są nawet do niedużych ogródków.
Majestatyczny dąb, czyli król wśród drzew
Dąb to zwykle potężne drzewo, które może osiągać nawet 50 m wysokości, a pień - 3 m średnicy. Szerokie, kopulaste korony mają masywne konary boczne, które często wyrastają pod kątem prostym. Duże liście (szerokości 3 - 6 cm i długości nawet do 15 cm) są wcinane tworząc 3 - 7 par klap. Owoce, czyli popularne żołędzie, są twarde i umieszczone w charakterystycznej "czapeczce".
Rośnie naturalnie w lasach, często spotyka majestatyczne okazy w formie soliterów wśród pól i przy wiejskich drogach. Popularność tych roślin nie słabnie i są one w ostatnich latach rozpowszechniane poprzez akcje sadzenia drzew.
Dęby, ze względu na rozmiary, sadzi się jedynie w miejscach, gdzie mogą one bez problemu rozrosnąć się i po uzyskaniu swojego maksymalnego rozmiaru nie będą przeszkadzać. Drzewa są idealne do sadzenia w miastach ze względu na swoją dużą odporność na mróz i choroby. W ogrodach prywatnych sadzi się je rzadziej, ale bywają wprowadzane w naprawdę duże ogrody. Mniejsze ogrody częściej posiłkują się odmianami niższymi lub o stożkowatym pokroju.
Atrakcyjne nie tylko jako ozdoba ogrodu
Dęby to wyjątkowo majestatyczne drzewa, jednak użyteczność dębu to nie tylko jego estetyczny wygląd w przestrzeni. Dęby są również miejscem idealnym dla małych zwierząt. W koronach drzew osiedlają się ptaki i tam gniazdują. Dziuple, częsty i mimo wszystko atrakcyjny widok dębu, może być miejscem schronienia dla wiewiórek, sów oraz mniejszych ptaków. Owoce dębu, popularne żołędzie, są pokarmem dla małych gryzoni oraz ptaków, dlatego nawet w miastach, gdzie posadzone jest to majestatyczne drzewo, można zaobserwować wiewiórki oraz nietypowe dla terenów zurbanizowanych gatunki ptaków. Prym wiodą w tym sójki, które dębom towarzyszom od wieków i to w ogromnej mierze one są odpowiedzialne za rozsiewanie się tych majestatycznych drzew.
Do małych i dużych ogrodów
Jak już było wspomniane, dęby przeznaczone są głównie na duże przestrzenie. Ponieważ jednak właściciele mniejszych ogródków również chcieli cieszyć się pięknem posiadania dębów, ogrodnicy stworzyli atrakcyjne odmiany. Są one niższe, często też ich stożkowata korona pozwala wpasować je łatwiej na niewielkich przestrzeniach. Zobacz, jakie gatunki i odmiany są najpopularniejsze, najpiękniejsze i polecane do różnych ogrodów.
Dąb szypułkowy (Quercus robur)
To najpopularniejszy i rodzimy gatunek o potężnych rozmiarach. Dorasta do 50 m wysokości, a średnica pnia może osiągnąć nawet 3 m. Szeroka, kopulasta korona może mieć nie raz taką samą szerokość, jaką drzewo ma wysokość. Często, ze względu na silnie rozrastające się konary, szerokość ta może byś jeszcze większa. Jest niezwykle odporny na choroby i szkodniki z tego względu często sadzi się go w miastach. Wymaga słonecznego stanowiska i żyznej gleby w początkowych etapach swojego wzrostu. Rośnie wolno.
Wielowiekowe drzewo ma ogromne znaczenie w przyrodzie, a najstarsze okazy wpisywane są na listę pomników przyrody. Okazałe, stare dęby to chociażby słynny dąb Bartek, dąb Chrobry lub dąb Mieszko. Dębu szypułkowego używa również w swoich herbach wiele miast (chociażby Wałbrzych i Nowa Dęba).
Dąb czerwony (Quercus rubra)
To nieco mniejszy przedstawiciel swojej rodziny. Osiąga maksymalnie 25 m wysokości. Liście są wyjątkowo duże (nawet do 20 cm!) z ostro zakończonymi klapami. Szczególnie atrakcyjne jest ich wybarwienie — w jesieni stają się pomarańczowobrązowe, a potem intensywnie czerwone. Wymagają stanowisk słonecznych i średniej lub niskiej wilgotności. Nie mają szczególnych upodobań co do gleby.
Odporny na zanieczyszczenia i mróz, nadaje się do sadzenia w miastach przy ruchliwych ulicach. Jesienne przebarwianie liści sprawia, że są wyjątkowo atrakcyjne i cieszą oko przechodniów.
Inne gatunki oraz odmiany
Ciekawe odmiany mogą wyróżniać się w formie korony oraz kształcie i kolorze liści. Rośliny wykorzystywane do zakładania wnętrz ogrodowych to miedzy innymi: dąb burgundzki, dąb laurowy, dąb pontyjski. Duża część roślin z nowych odmian przystosowana jest do sadzenia w mniejszych ogrodach - odmiany dębu szypułkowego 'Compacta' oraz 'Menhir' lub dębu błotnego 'Green Dwarf'.